مپ سنسور چیست ؟

مپ سنسور : در اکثر خودروهایی که در یکی دو سال گذشته در حال تولید بوده یا ساخته شده‌اند، مصرف سوخت و سایر عملیات مربوط به موتور خودرو توسط یک سری سنسور و یک دستگاه محاسباتی مانند ای سی یو کنترل می‌شود. مپ سنسور هم در واقع یکی از این سنسورها است. در این راهنما یاد خواهید گرفت که مپ سنسور چیست، عملکرد، مکان و کار آن به زبانی آسان و قابل درک چگونه است. در ضمن یکی از سنسورهایی که ما در دوره آموزش تعمیرات ایسیو به هنرجویان آموزش می دهیم، مپ سنسور می باشد.

مپ سنسور یا سنسور فشار منیفولد که به آن سنسور بار موتور، سنسور فشار یا سنسور تقویت کننده، سنسور فشار هوای منیفولد نیز می‌گویند برای خواندن میزان فشار منیفولد ورودی موتور خودرو استفاده می‌شود و آن را برای کنترل میزان پاشش سوخت به ایسیو ارسال می‌کند. در خودرویی که برای کار خود نیاز به تزریق سوخت دارد، از مپ سنسور استفاده می‌شود، بنابراین میزان جریان هوای مداوم به موتور خودرو اندازه‌گیری می‌شود.

این به ای سی یو اجازه می‌دهد تا چگالی هوا را محاسبه کرده و تمام ارقام را در محاسبات نگه دارد. این محاسبه به ای سی یو کمک می‌کند تا در مورد میزان سوختی که باید در محفظه احتراق موتورهای احتراق داخلی (ICE) پاشیده شود، تصمیم گیری کند.

یک سنسور مپ همراه با سنسور دور موتور و سنسور دمای هوای ورودی برای تزریق دقیق مقدار سوخت به سیلندر موتور کار می‌کند. این مورد به این دلیل است که هوای خنک تر متراکم است و اکسیژن بیشتری را در خود نگه می‌دارد که به سوخت بیشتری نیاز دارد و به همین ترتیب سرعت بالاتر به سوخت بیشتری نیاز دارد.

اکنون با دانستن اینکه چرا این سنسور را سنسور فشار منیفولد نامگذاری کرده اند شگفت زده خواهید شد. دلیل آن این است که هر نوع فشاری را با توجه به فشار هوا اندازه گیری می‌کند. بنابراین یک مپ سنسور، فشار منیفولد ورودی را با توجه به خلاء موجود در سنسور مپ اندازه گیری می‌کند، به همین دلیل به آن فشار مطلق منیفولد می‌گویند.

در برخی خودروها از سنسور MAF (Mass Air Flow) برای اندازه گیری جریان هوای ورودی به موتور استفاده می‌شود. سنسورهای MAP و MAF در اکثر اوقات قابل تعویض در نظر گرفته می‌شوند. آنها اساساً در مورد نحوه اندازه گیری متفاوت هستند. سنسور MAF جرم هوا را از طریق سنسور خود اندازه گیری می‌کند در حالی که مپ سنسور چگالی هوا را برای کارکرد مناسب اندازه گیری می‌کند.

عملکرد مپ سنسور

عملکرد مپ سنسور بسته به ارائه فشار لحظه ای منیفولد ورودی به واحد کنترل الکترونیکی (ECU) خودرو است. داده‌های ارائه شده توسط سنسور فشار مطلق منیفولد توسط ECU خودرو استفاده می‌شود، که بیشتر مقدار مطلق سوختی را که موتور می‌تواند استفاده کند تعیین می‌کند تا اکسیژن اضافی یا سوخت نسوخته باقی نماند.

این به موتور احتراق داخلی خودرو کمک می‌کند تا بدون سوخت بد ‌به درستی کار کند و با کمک محاسبات استوکیومتری دقیق از احتراق مناسب خودرو اطمینان حاصل کند. همچنین به موتور در تعیین زمان جرقه زنی با دادن آمار کل جریان هوا در هر زمان کمک می‌کند.

سنسور MAP خراب معمولاً از کارکرد موتور وسیله نقلیه جلوگیری نمی‌کند. معمولاً بر عملکرد موتور تأثیر و بر قابلیت رانندگی وسیله نقلیه تأثیر می‌گذارد. یکی از مشکلات اصلی که ممکن است فرد در صورت خرابی سنسور MAP خود با آن مواجه شود، ناتوانی در شتاب‌گیری مناسب است. این را می‌توان به از دست دادن اسب بخار و توان ماشین نسبت داد که این مورد زمانی اتفاق می‌افتد که مخلوط هوا و سوخت به درستی متعادل نیست. همچنین معمول است که خودرو مشکل مپ سنسور خراب میزان آلایندگی بیشتری نسبت به آنچه در حالت عادی دارد تولید کند.

همچنین ببینید : خرید دیاگ نگار خودرو

مپ سنسور چگونه کار می‌کند؟

مپ سنسور خودرو یکی از مهمترین قطعات خودرو است و کارکرد صحیح مپ سنسور برای کار عادی خودرو الزامی‌است. سنسور فشار مطلق منیفولد با تغییرات ناشی از فشار هوای ورودی اعمال شده بر روی تراشه سیلیکونی کار می‌کند، بنابراین مقاومت الکتریکی و مقدار ولتاژ خروجی را تغییر می‌دهد.

مپ سنسور ورودی هوا را اندازه گیری می‌کند تا حجم هوای ورودی را محاسبه کند. در داخل سنسور مپ یک محفظه خلاء مهر و موم شده وجود دارد که یا دارای خلاء کامل یا فشار کالیبره شده است و در طرف دیگر مپ سنسور برای اندازه گیری قرار دارد.

این سنسور از یک مقاومت Piezoresistive تشکیل شده است که یک تراشه سیلیکونی انعطاف پذیر کوچک است. تراشه سیلیکونی با توجه به فشار هوای ورودی منحرف می‌شود که باعث تغییر در مقاومت و همچنین ولتاژ خروجی می‌شود که برای تنظیم سوخت به واحد کنترل الکترونیکی (ECU) خودرو ارسال می‌شود. هنگامی‌که موتور هنوز روشن نشده است، فشار اتمسفر در داخل منیفولد ورودی وجود دارد که در تعیین چگالی هوا مفید است.

با روشن شدن موتور، فشار داخل منیفولد ورودی کاهش می‌یابد و خلاء ایجاد می‌کند و زمانی که راننده پدال گاز را فشار می‌دهد، هوای بیشتری وارد منیفولد می‌شود و باعث فشار زیاد داخل منیفولد ورودی می‌شود.

این فشار زیاد هوا، تراشه سیلیکونی را مجبور می‌کند تا به سمت بالا خم شود که باعث تغییر مقاومت آن شده و مدار داخلی آن، تغییر جریان را به مقدار ولتاژ خروجی تبدیل می‌کند. با افزایش فشار منیفولد ورودی، مقاومت کاهش می‌یابد و سیگنال ولتاژ افزایش می‌یابد.

به همین ترتیب، هنگامی‌که راننده پا را از روی پدال خارج می‌کند، هوای کمتری وارد می‌شود و باعث فشار کم در منیفولد ورودی می‌شود در نتیجه تراشه سیلیکونی می‌تواند به حالت بیکار خود بازگردد. پس می‌توان گفت مقاومت، تراشه سیلیکونی و ولتاژ خروجی را تغییر می‌دهید. ECU این تغییر ولتاژ را می‌گیرد و آن را محاسبه می‌کند تا موتور خودرو به نسبت هوا به سوخت صحیح استوکیومتری تغذیه کند.

اساس کار سنسور فشار هوای مانیفولد یا مپ سنسور

سنسور فشار هوای بر اساس یک نوع مقاومت متغییر فشاری یا مکشی ( پیزو الکتریک ) عمل می کند . یعنی با افزایش و کاهش فشار هوای مانیفولد ، مقدار مقاومت تغییر می کند . فشار هوا در ارتفاعات نسبت به سطح دریا متفاوت بوده و این باعث می شود که هر چه ارتفاع از سطح دریا بیشتر شود ، فشار هوا کاهش یابد و بلعکس . به همین خاطر بعضی از کارشناسان سنسور فشار هوا را به نام سنسور ارتفاع سنج می نامند .

مکان قرارگیری مپ سنسور

در خودروهای مختلف مپ سنسور (MAP)  در نواحی مختلفی زیر کاپوت قرار دارد. سنسور مپ ماشین معمولا درست قبل از منیفولد ورودی ماشین قرار دارد. همچنین می‌تواند روی بدنه منیفولد ورودی یا دریچه گاز قرار گیرد. گاهی اوقات مپ سنسور در خارج از منیفولد ورودی نزدیک فایروال قرار می‌گیرد یا به درب شیر برقی موتور نردیک است و از طریق یک شیلنگ به منیفولد ورودی متصل می‌شود.

سنسور فشار هوا بطور کلی در مسیر هوای ورودی به موتور قرار می گیرد .

• که در بعضی از خودروهای انژکتوری قدیمی ( چند سال قبل ) یا روی سینه موتور ( مانند پراید کیا ) و یا در جلوی خودرو در سینی رادیاتور ( مانند پژو 405 ، سمند ) نصب می شد و با یک شیلینگ به مانیفولد هوا وصل می شد .

• در خودروهای جدید انژکتوری ( طرح ساژم – زیمنس – بوش و … ) سنسور فشار هوا با سنسور دمای هوا بصورت یکپارچه ( در یک قالب ) بر روی مانیفولد ( مخزن آرامش ) نصب می شود و بطور مستقیم فشار و دمای هوا را از مانیفولد هوا بدون نیاز به شیلنگ دریافت می کند . امروزه به دلیل مزایای فراوانی که این طرح دارد در اکثر خودورهای انژکتوری مانند : پراید ( ساژم و زیمنس ) – پژو 206 ، 405 ، زانتیا و … استفاده می شود .

نحوه تمیز کردن مپ سنسور

همانطور که گفته شد مپ سنسور یکی از مهم‌ترین سنسورهای خودرو است. محاسبات اساسی را انجام می‌دهد که عملکردهای مهمی‌ مانند ترکیب احتراق هوا و سوخت در محفظه احتراق خودرو را تعیین می‌کند. گاهی اوقات سنسور مپ بسته شده، آلوده یا آسیب می‌بیند و ارسال اطلاعات صحیح به ECU دشوار می‌شود. این بسیار مهم است که یک سنسور مپ تمیز داشته باشید. در ادامه به این می‌پردازیم که چگونه مپ سنسور را با ۶ مرحله سریع در کمتر از سه دقیقه تمیز کنید.

با گذشت زمان سنسور مپ خودرو کثیف می‌شود و بر مسافت پیموده شده خودرو تاثیر می‌گذارد. همچنین باعث تکان خوردن و توقف در خودرو می‌شود. تمیز کردن مپ سنسور ماشین بسیار مهم است و در اینجا نحوه انجام این کار توسط خودتان توضیح داده شده است.

۱- سعی کنید ماشین خود را روی سطحی هموار پارک کنید

• قبل از شروع به تمیز کردن مپ سنسور اتومبیل خود، مطمئن شوید که موتور اتومبیل شما خنک شده است.
• ابتدا باید سوئیچ را خاموش کرده و باتری ماشین را جدا کنید.
• سپس آن را در مکانی پارک کنید که به درستی تراز شده باشد. بعد از پارک کردن ماشین، اجازه دهید حدود پنج تا ده دقیقه خنک شود.
• سعی کنید ماشین را روی سطح شیبدار پارک نکنید.
• دمای موتور را بررسی کنید و فقط در صورتی که موتور خنک شده است، کار را روی آن شروع کنید.

۲- باتری را جدا کنید

• هر دو سیم آمده روی باطری را باید جدا کنید.
• ترمینال منفی باتری به طور کلی با یک کلاهک محافظ سیاه پوشیده شده است.
• برای جدا کردن ترمینال از یک آچار با اندازه مناسب استفاده کنید.
• از همین روش برای جدا کردن پایانه مثبت باتری استفاده کنید.

۳- مپ سنسور را پیدا کنید

سنسور مپ خودرو بیشتر بر روی منیفولد ورودی خودرو قرار می‌گیرد و به یک کانکتور متشکل از چندین سیم متصل می‌شود. اگر در مکان یابی آن با مشکل مواجه شدید، باید سیم‌ها را بلند کنید تا دید بهتری داشته باشید.

۴- پیچ‌ها را باز کنید

• معمولاً یک یا دو پیچ وجود دارد که سنسور را در جای خود نگه می‌دارد.
• از یک آچار سوکت استفاده کنید، می‌توانید به راحتی آنها را باز کنید. هنگامی‌که آنها را باز کردید، سنسور شل می‌شود.
• پیچ‌ها را در جای امنی نگه دارید تا گم نشوند.
• هنگامی‌که آن را باز کنید، مپ سنسور بیرون می‌آید.

۵- از پاک کننده سنسور برای تمیز کردن سنسور استفاده کنید

• سنسور را طوری نگه دارید که روی آن به سمت پایین باشد.
• حدود ۲ تا ۳ بار سنسور را با مایع تمیز کننده روی سنسور اسپری کنید. اگر سنسور هنوز کثیف است، این روند را ادامه دهید.
• شما می‌توانید مایع تمیز کننده سنسور را از فروشگاه‌های خودرو تهیه کنید که مخصوص تمیز کردن سنسورها هستند و برای این کار ساخته شده‌اند.
• از پارچه‌ای برای تمیز کردن سطح بیرونی سنسور و نه خود سنسور استفاده کنید.
• همچنین می‌توانید پاک‌کننده را مستقیماً روی قسمت‌های بیرونی اسپری کنید، اما مطمئن شوید که با سنسور تماس نداشته باشد.

۶- سنسور را دوباره نصب کنید

• پس از تمیز کردن سنسور به آرامی آن را خشک کنید.
• هنگامی‌که سنسور را خشک کردید، می‌توانید تمام اتصالات را باز کرده تا ماشین شما آماده حرکت با