ایسیو چیست ؟

واحد کنترل الکترونیکی | واحد کنترل موتور | قسمت اول

ایسیو یا واحد کنترل الکترونیکی یا واحد کنترل موتور (ECU) در حقیقت یک پردازشگر و یا یک میکروکنترلر است که اطلاعات لازم را از سنسورها ( مانند : دمای هوا ، دمای آب ، فشار هوا ، دور موتور و … ) دریافت کرده و پس از پردازش ، دستورات لازم را به عملکردها ( مانند : رله دوبل ، انژکتور ، کویل دوبل و … ) صادر می کند .

نحوه عملکرد ایسیو ( واحد کنترل الکترونیکی ) :

واحد کنترل الکترونیکی در شرایط های مختلف ، عملکردهای مختلفی را ایجاد می کند که به چند نمونه از مهمترین عملکردهای واحد کنترل الکترونیکی می پردازیم :

عملکرد در زمان استارت زدن موتور :

در زمان استارت زدن موتور ، سوخت به طور متناوب وسط انژکتورها تزریق می شود . و مقدار تزریق سوخت با توجه به دور موتور ، دمای آب ، دما و فشار هوای ورودی تنظیم می شود و مقدار هوای اضافی مورد نیاز نیز توسط موتور پله ای تعیین می گردد .

عملکرد در دورهای مختلف :

در موقع تغییرات لحظه ای موتور ( شتاب گیری و کاهش سرعت ) مدت زمان تزریق سوخت توسط انژکتورها ، بر اساس تغییر پارامترهایی مانند : دو موتور ، وضعیت دریچه گاز ، فشار هوای ورودی ، دمای مایع خنک کننده تعیین می گردد .

عملکرد قطع پاشش و یا کاهش خیلی زیاد سوخت انژکتورها :

قطع پاشش و یا کاهش خیلی زیاد سوخت در زمان کاهش ناگهانی سرعت خودرو :

• زمانیکه راننده بطور ناگهانی پای خود را از روی پدال گاز در دورهای بالا بر می دارد ، دریچه گاز بسته می شود و واحد کنترل الکترونیکی ( ای سی یو ) نیز به دلایل کاهش مصرف سوخت و آلاینده های خروجی اگزوز ، پاشش سوخت انژکتورها را قطع و یا خیلی کاهش می دهد ( در ECU های مختلف متفاومت می باشد ) .

نکته : در اکثر ایسیو های مدل ساژم طوری برنامه ریزی شده است که در موقع این عمل ( کاهش ناگهانی دور موتور و یا رها کردن ناگهانی پدال گاز ) پاشش سوخت انژکتورها به طور کامل قطع می شود ( زمان بسیار کوتاه ) . اما در اکثر ECU های مدل زیمنس طوری برنامه ریزی شده است که در موقع رها کردن ناگهانی پدال گاز ، پاشش سوخت انژکتورها به طور کامل قطع نمی شود بلکه زمان پاشش سوخت به حداقل ممکن می رسد ( حدودا ۱/۲ میلی ثانیه ) .

قطع پاشش سوخت در دور بحرانی :

برای جلوگیری از افزایش بیش از حد دور موتور و عوارض ناشی از آن مانند : برش میل لنگ و خام سوزی و … ، در ecu طوری برنامه ریزی می کنند که برای جلوگیری از مشکلات  بیان شده ، به محض ریدن دور موتور به دور مشخص ، که در اکثر خودروها این دور بین ۵۵۰۰RPM الی ۶۵۰۰RPM تعیین می شود ، پاشش سوخت انژکتورها قطع می گردد و شروع مجدد پاشش انژکتورها پس از کاهش دور موتور و ریدن به دور موتور تعریف شده جهت جلوگیری از خاموش شدن موتور انجام می گیرد .

نکته : دور بحرانی میل لنگ در اکثر خودروهای انژکتوری متفاوت می باشد که مشخص کردن دور معین در هر خودرو توسط کارشناسان واحد برنامه ریزی ECU انجام می گیرد که قابلیت تغییر نیز دارند ، البته نه توسط افراد در بیرون بلکه توسط کارشناسان برنامه ریزی ECU قابل انجام می باشد . 

در اکثر خودروهای خارجی تغییر دور بحرانی موتور توسط دستگاه دیاگ مخصوص خود ، قابل انجام می باشد که در بعضی از این خودروها تغییر دور بحرانی تا دور ۹۰۰۰RPM قابل انجام است .

گرم شدن موتور :

معیارهای اصلی ای سی یو در حین گرم شدن موتور ، قابلیت رانندگی بهتر ، کاهش آلودگی و مصرف سوخت می باشد . استفاده از مخلوط غنی شده سوخت و هوا ، باعث افزایش سریعتر دمای کاتالیست شده و نیز باعث گرمتر شدن سریع موتور می گردد .

کنترل دور آرام :

وظیفه اصلی ایسیو در این حالت تامین شرایطی است که در آن عملکرد موتور ایده آل و بدون نوسان دور باشد . بدون ریپ زدن موتور ، دارای کمترین مصرف سوخت و آلودگی اگزوز باشد .

نکته : سیستم کنترل دور آرام موتور در evu ، موازنه ای را بین تولید گشتاور و بار موتور به وجود می آورد تا سرعتی ثابت را در دور آرام فراهم نماید . 

انواع حافظه ECU :

در داخل واحد کنترل الکترونیکی ( Ecu ) دو نوع حافظه وجود دارد که عبارت است از :

1. حافظه دائم
2. حافظه موقت

به شرح هر یک از حافظه های Ecu می پردازیم :

• حافظه دائم

در حقیقت محل قرار گیری اطلاعات مربوط به کالیبراسیون موتور و جداول عملکردی بهینه موتور می باشد که واحد کنترل الکترونیکی توسط آنها ، اطلاعات دریافتی از سنسور مختلف را پردازش می کند . حافظه دائم با قطع باتری خودرو از بین نمی رود .

• حافظه موقت

حافظه موقت در حقیقت محل قرار گیری آخرین اطلاعات موتور ، در موقع خاموش کردن موتور و ثبت کلیه خطاهای سیستم انژکتوری می باشد . و یا قطع باتری خودرو ، در موقع خاموش کردن موتور و ثبت کلیه خطاهای سیستم انژکتوری می باشد . و با قطع باتری خودرو ، پس از مدت زمان معین ( حدود ۱۵ دقیقه ) این اطلاعات ازبین رفته و یا بهم می ریزد . در صورتیکه بخواهیم بعد از مدتی خودرو را روشن کنیم ، موتور به راحتی روشن نشده ( استارت اضافی نیاز می باشد ) و حتی بعد از روشن شدن کامل ، موتور به راحتی زیر بار نرفته وشتاب نمی گیرد . برای جلوگیری از هر گونه دستکاری در سیستم انژکتور و ایجاد ضرر و زیان و خرابی قطعات سیستم انژکتور بهتر است به روش ذیل عمل کنید :

خودرو را روشن کرده و بدون اینکه در موتور تغییر دوری را داده باشیم ، اجازه دهیم که موتور چند دقیقه ای در دور آرام ( درجا ) کار کند و سپس حرکت کرده ( با سرعت معین برای هر دنده حدودا ۲۰ کیلومتر برای هر دنده بجز دنده ۵ ) تا دنده های مختلف در سرعتهای مختلف برای Ecu شناسایی بشوند ( به خصوص دنده ۱ و ۲ ) و پس از شناسایی دنده های به ایسیو می توانیم با سرعت دلخواه حکت کنیم .

اجزاء تشکیل دهنده ECU :

اجزاء تشکیل دهنده ایسیو در خودروهای مختلف ، اکثرا مشابه همدیگر بوده ، با یک سری تفاوتها ، از جمله شکل ظاهری ، تعداد سوکتها و پایه ها ، میزان حافظه ، سیستم عیب یابی و پردازش و … با هم فرق دارند .

اجزاء اصلی ECU عبارت است از :

1. کانکتورها و پین ها
2. پوسته یا بدنه اصلی که رادیاتور نیز گفته می شود
3. درپوش یا پوسته پایینی
4. پلاک
5. کیت یا برد الکترونیکی

آموزشگاه و تعمیرگاه ایسیو پارسیان صنعت خودرو برگزار کننده دوره آموزش ایسیو به صورت اختصاصی و تخصصی

با پر کردن فرم زیر به جمع تعمیرکاران ایسیو بپیوندید و آینده کاری خود را بسازید !