کویل دوبل یا کوئل دوبل چیست ؟

کویل دوبل : سیستم جرقه زنی اکثر خودروهای انژکتوری از نوع بدون دلکو ( بدون مقسم برق : Distributer less ignition ) بوده و کویل ها سیستم جرقه زنی انژکتوری با اندکی تفاوت از نظر شکل ظاهری ، همانند کویل های معمولی ( کاربراتوری ) به عنوان افزاینده ولتاژ عمل می‌کنند.

با این تفاوت که ولتاژ تولیدی کویل های سیستم جرقه زنی انژکتوری بسیار بالاتر از کویل های معمولی بوده ( حدود ۳۰ کیلو ولت و بالاتر ) و در اکثر خودروهای انژکتوری جرقه به صورت دو به دو ارسال می‌شود ( ۴ و یک – دو و سه ) البته در خودروهای جدید انژکتوری به ازای هر سیلندر یک کویل بدون وایر استفاده شده است و جرقه زنی به صورت تکی انجام می‌گیرد.

انواع کویل های جرقه زنی

به صورت مختصر به شرح هر یک از کویل ها با کاربردشان می‌پردازیم .

۱ – کویل های با وایر

کویل های با وایر در حقیقت به دو گروه تقسیم بندی می شود:

گروه اول :

به نام کویل های معمولی که در خودروهای کاربراتوری و در خودروهای انژکتوری که دارای سیستم دلکو بوده به کار رفته است ( مانند : پراید انژکتوری مدل کیا ( زیمنس قدیم )و در خودروهای مختلف صورت : خشک ( پراید و پژو کاربراتوری ) و روغنی ( پیکان و نیسان کاربراتوری ) به کار رفته است .

گروه دوم :

کویلهای دوبل هستند که در اکثر خودروهای انژکتوری ( مدل ساژم و زیمنس ) به کار رفته و جرقه زنی به طور همزمان به صورت دو به دو در سیلندر های یک و چهار – دو و سه صورت می‌گیرد. این نوع کویل ها ( دوبل ) در سیستم های انژکتوری در دو شکل مورد استفاده قرار گرفته است  :

• شکل اول که در سیستم های سوخت رسانی انژکتوری مدل ساژم به کار رفته است ، به صورت یک کویل یکپارچه می باشد و شکل دوم که در سیستم سوخت رسانی انژکتوری مدل زیمنس به کار رفته است ، به صورت کویل دوبل جدا از هم ( دو نا کویل کوچک تکی کنار هم ) که در هر دو مدل ( ساژم و زیمنس ) کویل ها با یک پایه به سر سیلندر بسته می شود .

نکته : کویل های دوبل جدا از هم ( زیمنس ) مزیت فراوانی نسبت به کویل های دویل یکپارچه ( ساژمی ) دارند . از جمله : خنک کاری بهتر _ در صورت سوختن جداگانه تعویض می گردد …

۲ – کویل های بدون وایر

این کویل ها به دلیل داشتن مزیت فراوان نسبت به کویل های با وایر از جمله :

حذف وایرها – مقاومت و افت ولتاژ کمتر و … در خودروهای انژکتوری جدید به کار رفته است .

کویل های بدون وایر به دو نوع تقسیم بندی می شود :

نوع اول : کویل های دوبل بدون وایر کتابی هستند که در خودروهای مانند . پژو ۲۰۶ – زانتیا و   … به کار رفته است .

نوع دوم : کویل های بدون وایر تکی هستند که به نام کویل های قلمی یا مدادی معروف هستند و در اکثر خودروهای انژکتوری پیشرفته به کار رفته است و دارای ولتاژ تولیدی بسیار بالایی نسبت به کویل های دیگر می باشد (حدود ۵۰ کیلو ولت ) مانند خودروهای جدید بنز ، پژو ۴۰۷ ، ۶۰۷ ، ال نود و …

اثرات خرابی کویل دوبل

در صورتی که کویل دوبل کامل بسوزد جرقه به  سر شمع ها ارسال نمی شود بنابراین موتور روشن نمی شود ولی در صورتی که کویل دوبل نیم سوز شده باشد ، ولتاژ تولیدی ( خروجی ) کاهش یافته و جرقه ایجاد شده توسط شمع ضعیف خواهد شد و بنابراین باعث ناقص سوزی و عیوب دیگر در موتور می‌گردد.

نحوه عیب یابی کویل دوبل

الف- تست کویل دوبل با دیاگ

در صورت سوختن کویل دوبل ، لامپ  عیب یاب روشن شده و خطای کویل دوبل ثبت می‌گردد . در قسمت پارامترها زمان شارژ کویل نشان داده میشود که توجه داشته باشید زمان شارژ تابع دور موتور نمی باشد یعنی ثابت می باشد حدود ۳ – ۴ میلی ثانیه و همچنین در قسمت تست عملکرد ها نیز می‌توان با تست جرقه شمع به سالم بودن کویل اطمینان حاصل کرد ( قبلاً باید از سالم بودن وایر ها اطمینان حاصل کرد (

نکته :

آزمایش جرقه شمع در کویل های با وایر ، سر وایرها  را به صورت مستقیم به بدنه نگیرید و وایر را به سر شمع گرفته و با جلو و عقب کردن وایر صدای جرقه شمع را بشنوید و یا یک شمع سالم دیگر را به سر وایر زده و سپس به بدنه بگیرید تا جرقه شمع را مشاهده نمایید در صورت گرفتن سر وایر به بدنه به طور مستقیم ، امکان سوختن و یا نیم سوز شدن کویل و ECU  وجود دارد.

ب – تست کویل دوبل با اهم متر (مولتی متر)

ابتدا کلید یا سلکتور دستگاه مولتی متر را روی اهم متر قرار داده و سپس سیمهای مشکی و قرمز را در قسمت مربوطه در دستگاه مولتی متر وصل کرده و دو سر سیم های مشکی و قرمز را طبق تصویر زیر به پایه های مدار اولیه و ثانویه وصل کرده و مقدار مقاومت اولیه و ثانویه را اندازه بگیرید. در صورتی که مقدار مقاومت اندازه گیری شده با مقدار استاندارد خیلی اختلاف داشته باشد ، معیوب بوده و باید تعویض کردن .

نکته : مقاومت مدار اولیه ( فشار ضعیف ) در همه مدلهای کویل دوبل ( ساژم – زیمنس _ بوش ) تقریباً یکسان بوده و زیر  ۱ اهم میباشد ( حدود ۶/۰ یا ۷/۰  ) ولی مقاومت مقدار ثانویه ( فشار قوی ) در مدلهای مختلف یکسان نمی‌باشد .