چرا سنسور اکسیژن خودرو خراب می‌شود؟

سنسورهای اکسیژن، قطعاتی در خودرو هستند که تعداد زیادی از افراد در مورد آن‌ها اطلاعاتی ندارند. سنسور اکسیژن در واقع وضعیت مخلوط سوخت و هوا را در خودرو نشان می‌دهد و نسبت میان این دو عامل را به منظور مصرف سوخت اقتصادی و برای به حداقل رساندن میزان آلاینده‌ها تنظیم می‌کند. در حقیقت سنسور اکسیژن از عوامل موثر تنظیم کننده پاشش سوخت در خودرو است.

سنسور اکسیژن در خودرو نسبت به اکسیژن محترق نشده‌ای که درون اگزوز خودرو وجود دارد واکنش نشان می‌دهد. اگر سنسور به وظیفه خود به درستی عمل نکند ایجاد تعادل بین سوخت وهوا و نسبت میان این دو عامل با اشکال مواجه خواهد شد. خرابی سنسور اکسیژن در خودروهای انژکتوری بسیار رایج است و لذا صاحبان این خودروها لازم است نسبت به خرابی این قطعات بسیار حساس باشند. در این مقاله قصد داریم به دلائل خرابی سنسور اکسیژن، این قطعه حساس در خودروها بپردازیم.

1- فرسوده شدن سنسور

یکی از دلائلی که سبب می‌شود سنسور اکسیژن خودرو عملکرد صحیحی نداشته باشد و دچار اشکال شده باشد فرسودگی این قطعه است. وقتی که زمان زیادی است از سنسور استفاده می‌شود و یا به عبارت دیگر سنسور اکسیژن، عمر خود را کرده باشد موجب می‌شود تا عکس العمل این قطعه در برابر تغییرات مخلوط سوخت، سریع نباشد. در این صورت سنسور در زمینه ارسال سیگنال به واحد کنترل الکتریکی ECU دچار تاخیر می‌شود.

این تاخیر زمانی در ارسال سیگنال، موجب می‌شود تا سنسور اکسیژن کندتر از حد معمول خود عمل کند. این امر از نزدیک شدن مخلوط سوخت و هوا به محدوده تعادل یا بالانس شدن جلوگیری می‌کند. در صورتی که موتور خودرو روغن سوزی داشته باشد و یا مایع خنک کننده درون آن، به درون موتور خودرو نشت کند امکان آلودگی سنسور و سپس خرابی این قطعه وجود دارد. به طور کلی هر گونه نقصی در موتور خودرو که اجازه می‌دهد هوای محترق شده بین سیلندرها جابه جا شود باعث می‌شود تا سنسور اشتباها مخلوط سوخت را رقیق‌تر نشان دهد.

2- داغ شدن سنسور اکسیژن

یکی از دلائل خرابی سنسور اکسیژن، داغ شدن آن است. سنسور اکسیژن زمانی می‌تواند سیگنال ولتاژ تولید کند که با دمایی در حدود 617 تا 622 درجه فارنهایت گرم شود. چنانچه سنسور با دمای اگزوز گرم شود چند دقیقه‌ای طول می‌کشد تا به دمای کارکرد خود دست یابد. این عامل سبب شده تا خودروهای جدید توسط مدار گرم کن الکتریکی درون سنسور به سرعت به درجه حرارت مورد نظر دست یابند. در این صورت چنانچه مدار گرمکن خراب باشد عملکرد سنسور با مشکلی مواجه نمی‌شود اما شکل گیری سیستم حلقه بسته با تاخیر مواجه می‌گردد و این امر موجب می‌شود تا سنسور در تست آلاینده‌ها دقیق عمل نکند.

3- استفاده از سوخت بی کیفیت

یکی از دلائلی که باعث خرابی سنسور اکسیژن در خودرو می‌شود و عملکرد آن را با اشکال مواجه می‌نماید استفاده از سوخت بی کیفیت در خودرو  و پایین بودن عدد اکتان آن است. در این صورت احتراق ناقص شکل می‌گیرد که به سنسور آسیب می‌رساند.

بنابراین استفاده از بنزین‌های بی کیفیت، هم موجب آسیب دیدن سنسور اکسیژن خودرو می‌شوند و هم به خرابی باک بنزین منجر می‌گردند. برای در امان ماندن از این اتفاقات لازم است صاحبان خودروها از بنزین سوپر به عنوان سوخت موتور، استفاده کنند. بنزین سوپر به دلیل داشتن اکتان بیشتر به احتراق بیشتر و کامل‌تر می‌انجامد.

در حال حاضر استفاده از سرب در بسیاری از کشورها ممنوع است اما در بسیاری دیگر از نقاط جهان هم سرب در بنزین موجود است. این میزان از سرب در بنزین هم باعث بروز بسیاری از بیماری‌ها در انسان‌ها می‌شود و هم به خرابی سنسور اکسیژن منجر می‌گردد.

4- دیر عوض کردن شمع‌ها و معیوب بودن آن‌ها

عوض کردن دیرهنگام شمع‌ها موجب خراب شدن سنسور اکسیژن خودرو می‌گردند. شمع موتور و وایر شمع‌ها لازم است به موقع تعویض شوند تا سبب احتراق ناقص در خودرو نگردند. احتراق ناقص به خرابی سنسور اکسیژن می‌انجامد و باعث می‌شود دوده‌هایی ایجاد شود و روی سنسور اکسیژن را بپوشاند. بنابراین شمع موتور خودرو باید هر 20000 کیلومتر عوض شود و وایر شمع‌ها نیز باید پس از سپری کردن 60000 کیلومتر تعویض گردند تا سنسور اکسیژن دچار آسیب نشود.

5- مشکل اگزوز و یا کاتالیزر

یکی از مسائلی که موجب می‌شود سنسور اکسیژن خودرو خراب شود مشکلاتی است که در اگزوز یا کاتالیزر ایجاد می‌شود. بنابراین لازم است صاحبان خودروها از نصب کیت‌های اگزوز و یا خالی کردن کاتالیزر اجتناب کنند. هر گونه تغییری که در اگزوز صورت بگیرد و یا اگر اگزوز آسیب ببیند می‌تواند باعث خرابی سنسور اکسیژن نیز گردد. می‌توان اگزوز سنسور اکسیژن و کاتالیزر را با استفاده از دستگاه چهارگاز تست و آزمایش نمود.

6- عدم سرویس به موقع انژکتور

چنانچه انژکتور خودرو، به موقع سرویس شود تضمین کننده سلامت سنسور اکسیژن خودرو است. تمیز بودن انژکتورها موجب می‌شود احتراق به شیوه کامل‌تری انجام شود. چرا که احتراق ناقص به کاهش عمر سنسور اکسیژن منجر می‌گردد. برای جلوگیری از این مشکل باید انژکتور خودرو شستشو شود تا عملکرد سنسور هم بهتر شود. شستشوی انژکتور علاوه بر سرویس سیستم انژکتور سنسور اکسیژن و مسیر بنزین را هم تمیز می‌کند و منافذ ورودی سنسور سرویس می‌گردد.

7- ضربه خوردن و نفوذ آب

وارد شدن هر گونه ضربه به سنسور اکسیژن و یا آب، عواملی موثر در جهت خرابی سنسور اکسیژن هستند. اهمیت این دو عامل در خرابی سنسور، به حدی است که عده‌ای این دو را قاتل سنسور اکسیژن می‌دانند. یکی از مواردی که بر خرابی سنسور نقش موثر دارد ضربات ناشی از تصادفات است که باعث عملکرد ضعیف سنسور می‌گردند. چراکه سنسور اکسیژن، قطعه ‌ی کاملا الکترونیکی است و هر گونه ضربه کوچک به آن می‌تواند اثرات مخربی را ایجاد کند. از طرف دیگر ضربه به سنسور اکسیژن، گرمکن سنسور را دچار آسیب می‌نماید. علاوه برگرمکن سنسور که در برابر ضربات حساس است سرامیک سنسور هم قطعه بسیار حساسی است که با شوکی کوچک، دچار آسیب‌های بزرگ می‌شود.

در بسیاری از موارد نیز واشر سرسیلندر خودرو خراب می‌شود و نیاز به تعمیر و تعویض پیدا می‌کند. خرابی واشر سرسیلندر باعث می‌شود تا محلول موجود در سیستم خنک کننده وارد اتاق احتراق شود و از آنجا به اگزوز راه یابد این عامل به خرابی سنسور اکسیژن می‌انجامد.