1 – الکترونیک (اولین سرفصل آموزش تعمیر ایسیو)

نخستین مبحثی که در دوره آموزش تعمیرات ایسیو به شما آموزش داده می‌شود، الکترونیک است. این موضوع اهمیت زیادی دارد، زیرا پایه و اساس تعمیرات ایسیو خودرو و بردهای الکترونیکی آن محسوب می‌شود. در این بخش، مباحث متنوعی آموزش داده می‌شود که شامل موارد زیر است:

تقسیم‌بندی قطعات الکترونیکی

قطعات الکترونیکی به سه دسته کلی تقسیم می‌شوند:

• SMD: قطعاتی که پایه‌های آن‌ها مستقیماً روی برد متصل می‌شوند.
• DIP: قطعاتی که پایه‌های آن‌ها از زیر قطعه عبور کرده و در برد فرو می‌روند.
• BGA: قطعاتی که پایه‌های آن‌ها به‌صورت توپ‌های قلع در زیر قطعه قرار دارند.

آشنایی با بایوس و انواع آن

در الکترونیک، بایوس به فرایند ولتاژدهی به قطعات در مدار گفته می‌شود که به دو نوع تقسیم می‌شود:

• بایوس مستقیم
• بایوس معکوس

شناخت انواع قطعات الکترونیکی روی برد

در این بخش با اجزای اصلی بردهای الکترونیکی آشنا خواهید شد:

✅ مقاومت: قطعه‌ای که وظیفه کنترل ولتاژ و جریان را بر عهده دارد و از مدار محافظت می‌کند.

• انواع مقاومت، مشخصات مهم آن، روش خواندن مقاومت‌های SMD، خواندن مقاومت‌های رنگی، قانون اهم، فیوزهای SMD، تست فیوز و مقاومت و … در این بخش آموزش داده می‌شود.

✅ سلف: قطعه‌ای که از پیچیده شدن سیم به دور یک هسته (کربن، فلز یا پلاستیک) ساخته شده است.

• سلف‌ها در مدارهای AC از خود مقاومت نشان می‌دهند و در مدارهای DC اتصال کوتاه ایجاد می‌کنند.
• در این قسمت، با انواع سلف، رنگ‌بندی آن در برد، روش تست و … آشنا می‌شوید.

✅ دیود: قطعه‌ای که جریان الکتریکی را فقط در یک جهت عبور می‌دهد و در جهت دیگر مقاومت بالایی دارد.

• دسته‌بندی انواع دیود، بایاس دیود، دیود پل، تست دیود و … از جمله مباحث این بخش است.

✅ LED: آشنایی با دیودهای نوری و کاربردهای آن‌ها در بردهای الکترونیکی.

✅ ترانزیستور: قطعه‌ای سه‌پایه که برای تقویت جریان یا قطع و وصل جریان استفاده می‌شود.

• در این قسمت، با انواع ترانزیستور، نحوه تست و عیب‌یابی آن و همچنین ماسفت‌ها آشنا خواهید شد.

✅ خازن: قطعه‌ای که انرژی الکتریکی را در یک میدان الکترواستاتیک ذخیره کرده و بعداً آزاد می‌کند.

• انواع خازن، روش تست خازن، خازن‌های SMD و … در این بخش از آموزش بررسی می‌شود.

✅ کریستال: وظیفه تولید سیگنال الکتریکی با فرکانس دقیق را بر عهده دارد (مانند 32MHz).

• در این بخش، با عملکرد کریستال، محدوده فرکانسی آن و نحوه تست آشنا خواهید شد.

✅ رله: نوعی سوئیچ الکترومکانیکی که نقش کلید را در مدارهای الکترونیکی ایفا می‌کند.

• در این قسمت، اجزای رله، نحوه عملکرد، انواع آن و روش تست بررسی می‌شود.

2 – برق و انژکتور خودرو

دومین سرفصل مهم در دوره آموزش تعمیرات ایسیو، برق و انژکتور خودرو است. این بخش اهمیت ویژه‌ای دارد، زیرا ایسیو و بردهای الکترونیکی خودرو ارتباط مستقیمی با سیستم برق‌رسانی و انژکتور خودرو دارند. همچنین، یکی از مهم‌ترین دلایل ظهور ECU، استفاده از سیستم‌های سوخت‌رسانی انژکتوری بوده است. بنابراین، تسلط بر این مبحث برای تعمیرکاران ECU ضروری است.

در ادامه، به‌صورت جامع و دقیق‌تر این سرفصل را بررسی خواهیم کرد.

اجزای اصلی سیستم برق و انژکتور خودرو

✅ شمع خودرو
شمع از الکترود، عایق چینی، واشرها و … تشکیل شده است و در بالای محفظه احتراق سیلندر قرار دارد. این قطعه، ولتاژ بالای برق را دریافت کرده و با ایجاد جرقه در محفظه احتراق، باعث انفجار بخار فشرده‌شده بنزین و در نتیجه تأمین نیروی لازم برای حرکت خودرو می‌شود.
در این بخش، با انواع شمع (سرد، گرم، نیکلی و …) و روش‌های عیب‌یابی آن آشنا خواهید شد.

✅ ایسیو (ECU)
در این قسمت، به‌صورت مقدماتی با ECU یا کامپیوتر خودرو آشنا می‌شوید. اما در بخش تعمیرات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری ECU، به‌طور مفصل‌تر به این موضوع پرداخته خواهد شد.

✅ چراغ اخطار یا چراغ چک
اگر مشکلی در سیستم انژکتوری خودرو وجود داشته باشد، ECU از طریق روشن کردن چراغ چک، راننده را از بروز خطا آگاه می‌کند.
در این قسمت، با محل قرارگیری، مدار الکتریکی، عملکرد، تست چراغ چک با دیاگ و … آشنا خواهید شد.

✅ پتانسیومتر
این قطعه در خودروهای گروه SL96 (پیکان و پژو RD) برای تنظیم میزان سوخت استفاده می‌شود.
موارد تدریسی در این بخش شامل محل قرارگیری، ساختار داخلی، مدار الکتریکی، عملکرد و روش تست پتانسیومتر است.

✅ سنسور اکسیژن
سنسور اکسیژن (لامبدا) نسبت اکسیژن موجود در گازهای خروجی از اگزوز را اندازه‌گیری کرده و اطلاعات آن را به ECU ارسال می‌کند تا تنظیم میزان سوخت و احتراق بهینه انجام شود.
در این قسمت، با وظایف، محل نصب، ساختار، مدار الکتریکی و نحوه عیب‌یابی سنسور اکسیژن آشنا خواهید شد.

✅ سنسور دمای آب
این سنسور یکی از اجزای کلیدی در عملکرد موتور خودرو است. مباحث این بخش شامل:

• ساختار داخلی سنسور
• عملکرد و نقش آن در سیستم خودرو
• مدار الکتریکی
• روش‌های عیب‌یابی و تست اهمی

✅ سنسور 118 درجه
این سنسور نیز در کنترل دمای موتور نقش دارد و نحوه عملکرد آن در این دوره آموزش داده می‌شود.

✅ سنسور دمای هوای ورودی
همان‌طور که از نامش پیداست، دمای هوای ورودی به موتور را اندازه‌گیری کرده و به ECU گزارش می‌دهد.
در این بخش، با عملکرد و تست این سنسور آشنا خواهید شد.

✅ رله دوبل
در این قسمت، وظایف، محل قرارگیری، ارتباط با اجزای دیگر، بررسی پایه‌ها، تست ولتاژی و عملکرد رله دوبل آموزش داده می‌شود.

✅ گرمکن هوزینگ دریچه گاز
در این بخش، با وظایف و ساختار گرمکن دریچه گاز آشنا خواهید شد.

✅ کویل دوبل
این قطعه وظیفه تولید ولتاژ بالا برای جرقه‌زنی شمع‌ها را بر عهده دارد. مباحث این بخش شامل:

• ساختار کویل دوبل
• تست اهمی و روش‌های عیب‌یابی

✅ سنسور سرعت خودرو (کیلومترشمار)
این سنسور میزان سرعت خودرو را اندازه‌گیری کرده و به ECU و صفحه کیلومتر ارسال می‌کند. در این بخش، با وظایف، ساختار، مدار الکتریکی، عملکرد و روش عیب‌یابی سنسور سرعت خودرو آشنا خواهید شد.

✅ سنسور میل سوپاپ
این سنسور موقعیت و حرکت میل سوپاپ را تشخیص داده و اطلاعات آن را به ECU ارسال می‌کند. موارد تدریسی شامل:

• وظایف و محل قرارگیری سنسور
• ساختار داخلی و مدار الکتریکی
• نحوه عیب‌یابی و تست سنسور میل سوپاپ

✅ سنسور دور موتور (میل‌لنگ)
این سنسور وظیفه اندازه‌گیری دور موتور و ارسال اطلاعات به ECU را دارد.
در این بخش، با تعریف، عملکرد، تست اهمی و ولتاژی و عیب‌یابی سنسور دور موتور آشنا خواهید شد.

✅ سنسور فشار منیفولد و دمای هوای ورودی (مپ سنسور)
این سنسور فشار هوای داخل منیفولد ورودی را اندازه‌گیری کرده و به ECU ارسال می‌کند.
در این بخش، با تعریف، ساختار، عیب‌یابی و مدار الکتریکی مپ سنسور آشنا می‌شوید.

✅ سنسور MAF (جرم هوای ورودی)
این سنسور که قبل از دریچه گاز روی هواکش نصب می‌شود، جرم هوای ورودی به موتور را اندازه‌گیری می‌کند.
در این بخش، با عیب‌یابی و عملکرد سنسور MAF آشنا خواهید شد.

✅ سایر سنسورها و عملگرهای سیستم برق و انژکتور خودرو
علاوه بر موارد فوق، در این بخش با عملکرد، محل قرارگیری و روش تست قطعات زیر نیز آشنا خواهید شد:

• استپر موتور
• پتانسیومتر دریچه گاز
• دریچه گاز برقی
• سنسور پدال گاز
• سنسور ضربه
• مخزن و شیر برقی کنیستر
• سوئیچ اینرسی
• شیر برقی CVVT

3 – آموزش مالتی پلکس فرانسه

سومین سرفصل مهم در دوره آموزش تعمیرات ECU، آشنایی با سیستم مالتی پلکس فرانسه و تعمیر بردهای مرتبط با آن است. این سیستم در خودروهای فرانسوی مانند پژو 206 و 207 مورد استفاده قرار می‌گیرد و شامل بردهای مهمی همچون BM34، BSI و COM2000 می‌شود.

در این سرفصل، هنرجو به‌طور کامل با سیستم مالتی پلکس فرانسه آشنا شده و نحوه رفع ایرادات مختلف این سیستم را یاد می‌گیرد. برخی از مباحث آموزشی این بخش شامل:

✅ شبکه‌های الکترونیکی در پژو 206 و 207 فرانسوی

• آشنایی با انواع شبکه‌های الکترونیکی (CAN – BODY VAN – VAN COMFORT)
• نحوه انتقال داده بین دو شبکه CAN و VAN

✅ شبکه VAN

• انواع شبکه VAN و عملکرد آن‌ها

✅ سیستم و شبکه مالتی پلکس CAN

• ساختار و نحوه عملکرد شبکه CAN در خودرو

✅ BSI (برد مرکزی هوشمند)

• شرح فیوزهای BSI و کاربرد آن‌ها
• اجزای اصلی برد BSI
• روش ریست دستی BSI
• استخراج کد سوییچ از BSI
• اصلاح و تنظیم کارکرد کیلومتر در BSI

✅ BM34 (جعبه فیوز و رله موتور)

• اجزای تشکیل‌دهنده BM34
• محل قرارگیری رله‌ها و نحوه عملکرد آن‌ها
• بررسی و توضیح برد ایستاده BM34

✅ COM2000 (ماژول کنترل فرمان و دسته راهنما)

• نحوه عملکرد و بررسی ایرادات رایج این سیستم

4 – آموزش مالتی پلکس ایرانیزه

در ادامه دوره، هنرجو با سیستم مالتی پلکس ایرانیزه که جایگزین مالتی پلکس فرانسه شده است، آشنا می‌شود. این سیستم در خودروهای داخلی استفاده می‌شود و شامل بردها و ماژول‌های اختصاصی است که عملکرد بخش‌های مختلف خودرو را مدیریت می‌کنند.

برخی از مباحث آموزشی این بخش شامل:

✅ CCN MUX

• شرح عملکرد این سیستم
• عیب‌یابی و بررسی انواع آی‌سی‌های موجود در این برد (آی‌سی رگولاتور، آی‌سی شبکه، آی‌سی میکرو و …)
• روش‌های برنامه‌ریزی و اصلاح عملکرد برد

✅ FN MUX

• بررسی ساختار و عملکرد FN MUX
• تشخیص و تعمیر انواع آی‌سی‌های این برد
• روش‌های برنامه‌ریزی و تنظیمات نرم‌افزاری

✅ PDN – DDN MUX

• شناخت عملکرد این برد و نقش آن در سیستم مالتی پلکس ایرانیزه
• عیب‌یابی و تعمیر آی‌سی‌های برد
• روش‌های برنامه‌ریزی و اصلاحات نرم‌افزاری

✅ BCM کروز (ماژول کنترل بدنه)

• شرح وظایف و عملکرد برد BCM
• عیب‌یابی و تعمیر برد و آی‌سی‌های آن
• روش‌های برنامه‌ریزی و کالیبراسیون سیستم

✅ CEC در خودروهای پارس و 405

• بررسی ساختار و عملکرد برد CEC
• عیب‌یابی و تعمیر آی‌سی‌ها و اجزای این برد
• روش‌های برنامه‌ریزی و تنظیمات نرم‌افزاری

✅ RN SMS MUX

• شرح عملکرد این ماژول در سیستم مالتی پلکس ایرانیزه
• عیب‌یابی و تعمیر آی‌سی‌های برد
• بررسی روش‌های برنامه‌ریزی و اصلاح تنظیمات

مهارت‌های نهایی هنرجو در این بخش

پس از اتمام این دو بخش، هنرجوی دوره تعمیرات ECU و بردهای الکترونیکی خودرو توانایی کامل در عیب‌یابی و تعمیر انواع بردها و یونیت‌های مرتبط با سیستم مالتی پلکس فرانسه و ایرانیزه را خواهد داشت. 🚗🔧

5 – آموزش تعمیرات ایسیو

بدون شک، مهم‌ترین سرفصل در دوره تعمیرات ایسیو، بخش تعمیرات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری انواع ایسیو است. در این بخش، هنرجو به‌صورت کامل و تخصصی با روش‌های عیب‌یابی و تعمیر ECU آشنا می‌شود. در پایان این بخش، شما قادر خواهید بود که بردهای معیوب انواع ایسیو را شناسایی، عیب‌یابی و تعمیر کنید.

مباحث آموزشی این بخش

✅ شناخت انواع آی‌سی‌های حافظه در ECU

• آی‌سی حافظه موقت (RAM)
• آی‌سی حافظه یک‌بارنوشتی (OTP ROM)
• آی‌سی EEPROM (حافظه دائمی قابل پاک شدن و برنامه‌ریزی مجدد)
• آی‌سی Flash-EEPROM (حافظه فلش)
• آی‌سی میکروکنترلر و آی‌سی میکرو تریکور

✅ مفاهیم اولیه در تعمیرات نرم‌افزاری و سخت‌افزاری ECU

• بیت و بایت
• پروتکل‌های ارسال و دریافت اطلاعات در ECU (K-LINE، L-LINE و …)
• ساختار میکروکنترلرها و عبارات تخصصی در ECU

✅ روش‌های برنامه‌ریزی حافظه ECU و آمپر

• استفاده از ZIF Socket
• استفاده از روش J-TAG (جیتگ)
• روش OBD برای برنامه‌ریزی ECU
• برنامه‌ریزی ECU از طریق K-LINE (KTAG)

آموزش تعمیرات تخصصی انواع ECU

✅ آموزش تعمیرات ECU ساژم و والئو

• ساژم SL96
• والئو S2000 و ساژم S2000 (تمامی مدل‌ها)

✅ آموزش تعمیرات ECU زیمنس

• زیمنس پترول و بایفیول
• زیمنس CGD و CGE
• زیمنس L90 و ریو

✅ آموزش تعمیرات ECU بوش (Bosch)

• Bosch ME7.4.4
• Bosch ME7.4.5
• Bosch ME7.4.9 (NG)
• Bosch ME17.9.71
• Bosch ME7
• Bosch MP7.3
• Bosch MP5.2
• Bosch 7.9.7.1
• و سایر مدل‌های ECU بوش

✅ آموزش تعمیرات ECU‌های دیگر

• ECU LZNF
• ECU SSAT
• ECU والئو J34P
• ECU Easy U2.5
• ECU غرب استیل MAW
• ECU‌های AECS، ME17CHINA، WAGON LIFAN، MG، MT20U، MT22، ME7.8.1، MT80 و …

منابع و ابزارهای کمکی دوره

در این بخش از دوره، علاوه بر جزوات و نقشه‌های داخلی ECUها، تصاویر و دیتاشیت‌های آی‌سی‌های مربوط به هر ایسیو نیز در اختیار هنرجو قرار می‌گیرد.

پس از اتمام این بخش، هنرجو به‌طور کامل بر تعمیرات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری انواع ECU مسلط خواهد شد.

🔹 توجه: برخی از تکنیک‌ها و نکات مرتبط با این سرفصل در بخش‌های قبلی آموزش داده شده‌اند و از تکرار آن‌ها در این قسمت خودداری شده است.

6 – آموزش خواندن کد سوئیچ و تعریف ریموت

یکی از مباحث جذاب و کاربردی که در کنار آموزش تعمیرات ECU باید یاد بگیرید، ایموبلایزر و نحوه خواندن کد سوئیچ و تعریف ریموت است. یادگیری این مهارت می‌تواند درآمد شما را افزایش دهد و به شما امکان دهد خدمات گسترده‌تری در زمینه برق و الکترونیک خودرو ارائه دهید.

مهم‌ترین مباحث این بخش شامل:

✅ پیدا کردن کد سوئیچ و تعریف آن
✅ رفع خطاهای سیستم ایموبلایزر
✅ شناخت انواع سیستم‌های ایموبلایزر و عملکرد آن‌ها
✅ آشنایی با تگ‌های سوئیچ و نحوه برنامه‌ریزی آن‌ها

💰 نکته مهم: دستمزد تعریف سوئیچ حداقل از 1/000/000 تومان شروع می‌شود، که نشان‌دهنده بازار کار خوب و درآمد مناسب برای این مهارت است.

7 – آموزش کامل برنامه‌ریزی یونیت ایربگ

یکی از مشکلات رایج پس از تصادف خودرو، باز شدن ایربگ است. در این شرایط، علاوه بر تعویض کیسه هوای ایربگ، یونیت ایربگ نیز نیاز به تعمیر یا جایگزینی دارد. از آنجایی که تعویض یونیت ایربگ هزینه بالایی دارد، به‌صرفه‌ترین راه، ریست و برنامه‌ریزی مجدد یونیت ایربگ است.

در این سرفصل، شما به‌صورت کامل و عملی با روش‌های ریست و برنامه‌ریزی یونیت ایربگ آشنا خواهید شد.

آنچه در این بخش می‌آموزید:

✅ ریست و پاک کردن داده‌های تصادف (Crash Data) از یونیت ایربگ
✅ برنامه‌ریزی مجدد و تعریف یونیت ایربگ
✅ روش‌های عیب‌یابی و بررسی خطاهای یونیت ایربگ
✅ آشنایی با انواع یونیت‌های ایربگ در خودروهای مختلف

💰 مزیت یادگیری این مهارت:
با یادگیری این بخش، می‌توانید درآمد خود را در بازار تعمیرات ECU و بردهای الکترونیکی خودرو افزایش دهید، زیرا تعمیر یونیت ایربگ تقاضای بالایی دارد و هزینه تعمیر آن برای مشتریان بسیار به‌صرفه‌تر از تعویض است. 🚗💡

8 – آموزش کامل تعمیرات یونیت ABS

یونیت ABS یکی از مهم‌ترین بخش‌های سیستم ترمز خودرو است که نقش اساسی در افزایش ایمنی و جلوگیری از قفل شدن چرخ‌ها در هنگام ترمزگیری دارد. در این سرفصل، هنرجو به‌طور کامل با ساختار، عملکرد و روش‌های عیب‌یابی و تعمیر یونیت ABS آشنا خواهد شد.

آنچه در این دوره یاد می‌گیرید:

✅ شناخت ساختار یونیت ABS و نحوه عملکرد آن
✅ عیب‌یابی و رفع مشکلات رایج یونیت ABS
✅ آشنایی با سنسورها و عملگرهای مرتبط با سیستم ABS
✅ بررسی خطاهای رایج و روش‌های تعمیر نرم‌افزاری و سخت‌افزاری

مدل‌های یونیت ABS که در این دوره آموزش داده می‌شود:

• MK70
• و …

💰 مزیت یادگیری این مهارت:
با توجه به اهمیت سیستم ABS در خودروهای مدرن، تقاضای بالایی برای تعمیر و عیب‌یابی این یونیت وجود دارد. یادگیری این مهارت، به شما فرصتی عالی برای افزایش درآمد و گسترش تخصص در حوزه تعمیرات بردهای الکترونیکی خودرو می‌دهد. 🚗🔧

9 – آموزش کامل کار با دیاگ، تستر ECU و پروگرامر

دیاگ خودرو یکی از مهم‌ترین ابزارهای عیب‌یابی در تعمیرگاه‌های مدرن است. این دستگاه به شما کمک می‌کند که مشکلات ECU، سنسورها و عملگرهای خودرو را سریع‌تر و دقیق‌تر شناسایی کنید. البته، دیاگ صرفاً محل خطا را مشخص می‌کند و در برخی موارد ممکن است اطلاعات نادرستی ارائه دهد، بنابراین مهارت تحلیل داده‌های دیاگ و تشخیص صحیح مشکل، از اهمیت بالایی برخوردار است.

در این دوره، علاوه بر آموزش تعمیرات ECU و بردهای الکترونیکی خودرو، هنرجو به‌صورت کامل با نحوه کار با دیاگ، تستر ECU و پروگرامر آشنا می‌شود.

مباحث آموزشی این بخش:

✅ آموزش کامل کار با دستگاه دیاگ

• نحوه اتصال و خواندن خطاهای ECU
• بررسی سنسورها و عملگرهای خودرو از طریق دیاگ
• پاک کردن خطاها و تنظیمات اولیه ECU
• تحلیل داده‌های ارائه‌شده توسط دیاگ و تشخیص صحیح مشکل

✅ آموزش کار با تستر ECU

• نحوه استفاده از تستر ECU برای بررسی عملکرد صحیح ECU خارج از خودرو
• روش‌های شبیه‌سازی شرایط خودرو برای تست ECU
• تحلیل داده‌های خروجی تستر ECU

✅ آموزش کار با پروگرامر ECU

• نحوه برنامه‌ریزی و رایت اطلاعات روی ECU
• کار با انواع پروگرامرها برای خواندن و نوشتن اطلاعات بر روی آی‌سی‌های حافظه
• روش‌های اصلاح نرم‌افزار ECU و حذف خطاهای دائمی

💰 چرا یادگیری این مهارت ضروری است؟
🔹 دستگاه دیاگ، تستر ECU و پروگرامر از ابزارهای کلیدی تعمیر ایسیو هستند و استفاده درست از آن‌ها می‌تواند سرعت و دقت عیب‌یابی را افزایش دهد.